8 oktober 2020
Elke week eten we het equivalent van een creditcard aan plastic.
Thomas de Groote is de initiator van River Cleanup, een organisatie die zich inzet om plastic in en langs de rivieren op te ruimen. Hiervoor steunen ze op de activatie van vrijwilligers en het gebruik van slimme technologieën. Op deze manier hoopt de organisatie bewustwording en gedragsverandering te genereren bij beleidsmakers, bedrijven en individuen.
River Cleanup werkt met een vast team van drie mensen en zo’n 100.000 vrijwilligers. Daarnaast kunnen ze rekenen op een advisory board dat helpt om de missie en strategie te bepalen. Deze raad van wijzen bestaat uit acht ervaren professionals (ook vrijwilligers) die hun kennis delen en actief zijn in diverse sectoren zoals industrie, banking, energy, duurzaam ondernemen, marketing … Met hun brede ervaring helpen ze de organisatie naar een hoger niveau te tillen en op een nog grotere schaal impact te maken.
Als er een organisatie is waar duurzaamheid in het DNA zit dan is het River Cleanup wel. We stellen Thomas 9 vragen over zijn visie op duurzaamheid.
Waarom is duurzaamheid belangrijk voor u?
Plastic in onze zeeën en oceanen breken af tot kleine microplastics en komen in onze voedselketen. Elke week eten we het equivalent van een creditcard aan plastic. Dit plastic krijgen binnen via water, zout, bier, schaaldieren,…
We zijn de eerste generatie met plastic in ons lijf en vaak zijn we ons hier niet eens van bewust. We zijn ook de eerste generatie die echt de impact voelt van de vervuiling en klimaatveranderingen. Tegelijkertijd zijn we de laatste generatie die er iets aan kan doen.
Duurzaamheid is dus geen keuze. We moeten iets doen. We hebben maar één planeet en die is niet van ons. Die hebben we geleend van onze kinderen en aan hen moeten we die straks teruggeven.
Ik ben geen doemdenker, maar het is echt één voor twaalf. Gelukkig begint dit hier en daar door te dringen. Zo zie ik al een verschuiving binnen de financiële markt waar steeds meer aandacht komt voor duurzaamheid en ook voor steeds meer consumenten wordt duurzaamheid een belangrijk criterium.
Wat is uw grootste uitdaging op de weg naar duurzaamheid?
Veel mensen voelen of zien het probleem niet. Afrika is de vuilnisbelt van de wereld; de meeste CO₂ wordt uitgestoten in China; de meest vervuilde rivieren stromen door Azië ... Kortom: het is ver verwijderd van hun alledaagse leven.
Maar ondertussen komt er jaarlijks 8 miljard kilogram plastic in de oceanen terecht. Dat is 1 kilogram per persoon. Dat staat gelijk aan een container zo groot als een persoon gevuld met plastic. Elk jaar opnieuw.
Toch voelen veel mensen die verantwoordelijkheid niet. Ze hebben het bovendien veel te druk om zich met dergelijke problemen bezig te houden. Het is moeilijk om hen te motiveren tot het ondernemen van actie, want van het verschil dat je hiermee maakt zie je niet in een mensenleven. Dat merkt de volgende generatie pas.
Om deze uitdaging te overkomen zet River Cleanup in op twee pistes: activering van mensen door hen bewust te maken van de problematiek en het inzetten van technologie.
Zo werken we veel samen met lokale organisaties en activeerden we in de laatste 3 jaar al 100.000 vrijwilligers in 45 landen. Bovendien bezoeken we ook regelmatig scholen. We vertellen de kinderen eerst, op een luchtige manier, over de impact van plastic afval op de natuur. Daarna gaan we met z’n allen het afval rondom de school opruimen. De reacties van de kinderen zijn altijd fantastisch.
Daarnaast werken we samen met veel bedrijven en onderzoekers om nieuwe manieren te vinden om technologie in te zetten om dit probleem te tackelen, want 8 miljard kg aan plastic afval krijg je niet manueel opgeruimd.
Deze combinatie van bewustwording, het vermijden en de efficiënte opruiming van afval door technologie, is een krachtige manier om een duurzame oplossing te vinden voor deze uitdaging.
Wat heeft River Cleanup ertoe aangezet om in duurzaamheid te investeren?
Net zoals zoveel mensen had ik het veel te druk om mij om het milieu te bekommeren. Ik had een drukke job, kinderen, was sociaal actief. En toen werd ik in 2017 uitgedaagd om iets te doen dat buiten mijn comfortzone lag, maar tegelijkertijd ook super simpel was: ik moest 10 minuten zwerfvuil rapen en er een post over delen op Facebook.
Die simpele daad opende mijn ogen. Ik begon te zien hoe we met onze planeet omgaan en anders te denken over afval. Mijn gedrag veranderde stapje voor stapje. Ik ging bewuster kopen, compenseren, informeren, reduceren … En ik wilde iets aan het probleem doen op grote schaal, wat ook wel te maken zal hebben met mijn achtergrond in lean management en continuous improvement.
Toen ben ik begonnen met het organiseren van clean ups langs rivieren. Deze eerste clean ups waren erg wisselend van succes. Soms namen er 10 mensen deel, soms 100. Ik besefte dat ik op deze manier het verschil niet kon maken, daarom ben ik River Cleanup gestart.
Welke ondernemer inspireert u?
Elk ondernemer die doelbewust, en soms tegendraads is, inspireert mij. Een ondernemer die nu al bepaalde duurzame keuzes durft te maken en zich afvraagt of dingen niet anders kunnen.
Eigenlijk moeten we onszelf allemaal deze vraag stellen. Elke dag. Vraag jezelf bijvoorbeeld af hoe je afval kan voorkomen. Dit kan al vaak door kleine dingen te veranderen uit het dagelijkse leven.
Op welke duurzame prestatie bent u het meest trots?
Op de allereerste cleanup die ik deed in augustus 2017, die 10 minutes samen met mijn kinderen. Mijn dochter spotte zwerfvuil in de straat en wij waren de superhelden die het kwamen opruimen. Dat was niet alleen plezant, we kregen ook het gevoel dat we écht de wereld aan het redden waren.
De man die me uitdaagde, de Vlaamse ondernemer Jean-Paul Meus, ruimt ondertussen al 1578 dagen lang elke dag 10 minuten op. Hij verwoordt dit gevoel prachtig: ‘If it ain’t fun, it ain’t sustainable.’
Van 0 naar 1, dat is de moeilijkste stap. Vanaf dan gaat het vanzelf. 10 minuten opruimen in de straat met drie kids. Simpel, niet?
En zo’n 100.000 river warriors en 3 jaar later, ben ik nu vooral trots op onze eerste Trashboom die we hebben geïnstalleerd op de Ci Tarum in Indonesië, één van de meest vervuilde rivieren ter wereld. De Trashboom is een drijvende barrière die we neerleggen in een zijrivier. De Trashboom houdt al het drijvende plastic tegen en een vrijwilliger ruimt dit vervolgens op. Er volgden er ondertussen al andere, maar die eerste heeft toch altijd iets speciaals.
Wat zijn volgens u de voordele van duurzaam ondernemen?
Vandaag de dag is het een competitief voordeel, morgen is het een must! Je maakt dus beter nu zelf de keuze om duurzaam te ondernemen zodat je goed voorbereid bent. Hoe sneller je ermee start, hoe groter de voordelen.
De tijdsgeest is aan het veranderen. Consumenten kiezen steeds vaker bewust voor duurzame producten. Binnenkort zal het dus economisch onverantwoord zijn om niet duurzaam te ondernemen.
Naast de economische motieven, is er ook die ongelooflijke persoonlijke voldoening die je voelt wanneer je als duurzame ondernemer terugblikt op je werkdag. Dat voel je als je ‘s avonds de kinderen in bed steekt, als je in de spiegel kijkt … Dat gevoel is onbetaalbaar.
Eigenlijk moet de vraag dus omgedraaid worden: waarom zou een bedrijf niet investeren in duurzaamheid?
Hoe belangrijk vindt u de samenwerking met partners, leveranciers, investeerders en klanten op de weg naar duurzaamheid?
Het is essentieel dat we samenwerken. Alleen dan kunnen we zaken veranderen.
Bij River Cleanup werken we samen met iedereen die een stap in de goede richting wil zetten, het maakt niet uit of dat een grote of een kleine stap is, of het een kleine lokale organisatie is of een grote multinational. Alleen door te groeien als organisatie kunnen we impact maken op een grote schaal. We zijn altijd op zoek naar meer vrijwilligers, partners en funding.
Welke tip geeft aan bedrijven/ondernemers die het pad naar duurzaamheid willen inslaan?
Start klein, maar start vandaag. En denk goed na of die verpakking/product/dienst écht nodig is voordat je het duurzamer gaat maken. Durf kritisch te zijn.
Betrek medewerkers (leveranciers en klanten) bij het proces en identificeer samen acties die je op korte en lange termijn wilt ondernemen. De SDG’s (Sustainable Development Goals) van de VN zijn een goede kapstok hiervoor.
Welk boek zou u aanraden aan mensen die meer willen weten over duurzaamheid/duurzaam ondernemen?
Liever zou ik de mensen willen uitdagen om iets te doen. Doe mee aan de 10 minutes challenge en ruim tien minuten zwerfafval op. Ervaar de kracht van deze simpele daad. Of doe mee met de River Cleanup in september op World Cleanup Day!
Origineel artikel door ABN Amro: https://today.abnamro.be/artikels/tabletalks-9-vragen-aan-thomas-de-gro…